News Detail

Ngày đăng: 25/08/2025

Tác giả: Chuyên Gia Môi Trường & Ứng Phó Khẩn Cấp

Ứng phó tràn dầu trên biển Việt Nam với vật tư thấm hút dầu Bignanotech

Trong bối cảnh Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp dầu khí, cảng biển và vận tải thủy, sự cố tràn dầu không chỉ là rủi ro tiềm ẩn mà còn là thách thức lớn đối với môi trường, kinh tế và sức khỏe cộng đồng.

Theo thống kê từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, chỉ trong thập kỷ qua, đã có hàng chục vụ tràn dầu lớn nhỏ, gây thiệt hại hàng tỷ đồng và ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển. Để đối phó hiệu quả, Chính phủ đã ban hành các quy định pháp lý chặt chẽ, nổi bật là Quyết định số 12/2021/QĐ-TTg (ngày 24/3/2021) và Quyết định số 24/2025/QĐ-TTg (ngày 16/7/2025) về ứng phó tràn dầu của Thủ tướng Chính phủ. Những quyết định này không chỉ xây dựng khung pháp lý mà còn thúc đẩy sự chủ động từ địa phương đến doanh nghiệp

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết nội dung hai quyết định trên, phân tích sự thay đổi,và cách các giải pháp từ Bignanotech hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định về ứng phó tràn dầu, đồng thời bảo vệ môi trường một cách hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu để không chỉ nắm bắt kiến thức mà còn chuẩn bị sẵn sàng cho những tình huống khẩn cấp.

Quyết Định 12/2021/QĐ-TTg: Nền Tảng Cho Ứng Phó Tràn Dầu

Quyết định số 12/2021/QĐ-TTg, có hiệu lực từ ngày 10/5/2021, thay thế các quy định cũ (như Quyết định 02/2013 và 63/2014) để ban hành Quy chế hoạt động ứng phó sự cố tràn dầu. Văn bản này bao gồm 8 chương, 48 điều và các phụ lục, nhằm quy định rõ ràng các hoạt động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại về môi trường, sức khỏe và kinh tế. Phạm vi áp dụng rộng rãi: từ đất liền, sông ngòi đến biển và hải đảo, dành cho mọi tổ chức, cá nhân liên quan đến dầu khí.

Các định nghĩa cơ bản (Điều 3):

• Dầu được hiểu là dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ như xăng, dầu diesel.
• Sự cố tràn dầu là tình trạng dầu thoát ra môi trường do sự cố kỹ thuật, thiên tai hoặc lỗi con người.
• Ứng phó bao gồm việc sử dụng lực lượng, thiết bị để thu gom, xử lý dầu tràn, với trọng tâm là kế hoạch dự phòng và diễn tập định kỳ.

Cấu trúc tổ chức ứng phó:

Quyết định thiết lập hệ thống đa cấp, đảm bảo phối hợp chặt chẽ để ứng phó tràn dầu hiệu quả:

• Cấp quốc gia: Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (Ủy ban Quốc gia) chủ trì, phê duyệt kế hoạch quốc gia và huy động lực lượng toàn quốc (Điều 36).
• Cấp khu vực: Các Trung tâm ứng phó sự cố tràn dầu (Bắc, Trung, Nam) hỗ trợ diễn tập và thực hiện (Điều 45).
• Cấp địa phương: UBND tỉnh chỉ đạo, bổ nhiệm Chỉ huy hiện trường; Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh phối hợp (Điều 18, 44).
• Cấp cơ sở: Các cơ sở dầu khí, cảng biển phải có kế hoạch nội bộ và Chỉ huy hiện trường riêng (Điều 46).

Yêu cầu lập kế hoạch (Điều 7): Đây là phần cốt lõi, đòi hỏi:

• Kế hoạch quốc gia do Ủy ban Quốc gia xây dựng, Thủ tướng phê duyệt.
• Kế hoạch cấp tỉnh do UBND tỉnh phê duyệt, cập nhật hàng năm và phê duyệt lại sau 5 năm.
• Kế hoạch cơ sở (cảng, kho dầu) phải trình UBND tỉnh hoặc Bộ chuyên ngành, dựa trên phụ lục I-II (đề cương chi tiết).

Để ứng phó tràn dầu hiệu quả, các cơ sở cần trang bị vật tư thấm hút dầu tiên tiến. Ví dụ, tấm thấm dầu N-FIBER P50 của Bignanotech, thấm hút 2.1L/tấm, tái sử dụng 3-5 lần, giúp tuân thủ yêu cầu lập kế hoạch nhanh chóng.

Tấm thấm dầu N-Fiber P50 được sử dụng trong ứng phó tràn dầu

Thủ tục ứng phó cụ thể: Quyết định phân loại cấp độ ứng phó tràn dầu:

• Cấp địa phương: UBND tỉnh chủ trì nếu sự cố giới hạn trong tỉnh, huy động lực lượng địa phương.
• Cấp khu vực: Nếu vượt khả năng, Ủy ban Quốc gia bổ nhiệm Chỉ huy hiện trường trên biển.
• Cấp quốc gia: Với sự cố nghiêm trọng ảnh hưởng nhiều tỉnh.
• Hợp tác quốc tế: Nếu cần, Ủy ban Quốc gia báo Thủ tướng để yêu cầu hỗ trợ từ nước ngoài (Điều 21).

Các bước thực hiện bao gồm:

• Thu gom dầu, sử dụng hóa chất phân tán (cấm ở vùng nước nông dưới 10m – Điều 24)
• Sử dụng hóa chất phân tán (cấm ở vùng nước nông <10m)
• Thiết lập khu vực hạn chế (Điều 23)
• Khắc phục hậu quả như dọn dẹp, bồi thường thiệt hại (Điều 28-31)

Bên gây ô nhiễm chịu trách nhiệm chính, bao gồm chi phí và bồi thường thiệt hại (Điều 32).

Ví dụ thực tế: Năm 2020, một cảng biển miền Trung xử lý sự cố tràn dầu thành công nhờ kế hoạch cấp tỉnh và vật tư thấm hút dầu hiệu quả, tiết kiệm 30% chi phí so với giải pháp nhập khẩu.

Trách nhiệm các bên:

• Bộ Quốc phòng huy động quân đội (Điều 37).
• Bộ Công an bảo vệ hiện trường và điều tra (Điều 38).
• Bộ Tài nguyên và Môi trường đánh giá thiệt hại (Điều 39).
• Các bộ khác như Giao thông Vận tải, Công Thương giám sát theo lĩnh vực.

Quyết định này đã tạo nền tảng vững chắc, giúp Việt Nam xử lý hiệu quả các vụ việc như sự cố tràn dầu tại cảng biển miền Trung năm 2020.

Quyết Định Số 24/2025/QĐ-TTg: Sửa Đổi Để Tăng Tính Linh Hoạt Và Chủ Động

Với sự phát triển của các luật mới như Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Luật Phòng thủ dân sự 2023, Quyết định số 24/2025/QĐ-TTg (hiệu lực từ ngày 16/7/2025) được ban hành để sửa đổi, bổ sung Quy chế từ Quyết định 12/2021. Văn bản này chỉ gồm 3 điều, nhưng mang tính cập nhật cao, tập trung vào việc phân cấp thẩm quyền và rút ngắn thời gian phê duyệt để nâng cao hiệu quả ứng phó tràn dầu.

Các sửa đổi chính (Điều 1):

• Thẩm quyền phê duyệt (Khoản 7 Điều 7): Chuyển thẩm quyền phê duyệt kế hoạch cơ sở (cửa hàng xăng dầu, kho nhỏ) xuống UBND cấp xã hoặc các Tập đoàn lớn như Petrolimex, PVN. Điều này giúp giảm thủ tục hành chính, tăng tốc độ phê duyệt. Ví dụ, các cơ sở nhỏ trên đất liền hoặc sông giờ chỉ cần trình UBND xã thay vì tỉnh.
• Thời hạn phê duyệt (Điểm c khoản 3 Điều 8): Quy định thời hạn phê duyệt cụ thể là 7 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ hợp lệ, thay vì mơ hồ như trước.
• Phụ lục II: Đổi tên thành “Đề cương bố cục, nội dung kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu cấp xã và cấp cơ sở”, làm rõ phạm vi áp dụng.

Trách nhiệm thực hiện (Điều 2): Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì, phối hợp các bộ ngành và UBND tỉnh. Nếu gặp khó khăn, địa phương phải báo cáo Thủ tướng.

So sánh với Quyết định 12/2021, phiên bản 2025 nhấn mạnh tính chủ động địa phương, phù hợp với bối cảnh biến đổi khí hậu làm tăng rủi ro sự cố tràn dầu. Những thay đổi này giúp địa phương và doanh nghiệp nhỏ chủ động hơn trong ứng phó tràn dầu. Với thời hạn phê duyệt 7 ngày, các cơ sở có thể nhanh chóng triển khai kế hoạch giảm thiểu thiệt hại, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ sự cố.

Giải pháp hỗ trợ: Gối thấm dầu N-FIBER W45, thấm hút 10.5L/chiếc, là lựa chọn lý tưởng cho các sự cố lớn tại cảng biển, đáp ứng yêu cầu kế hoạch cấp cơ sở.

Gối thấm dầu N-FIBER W45 hỗ trợ ứng phó tràn dầu hiệu quả

Ý Nghĩa Thực Tế Và Giải Pháp Hỗ Trợ Tuân Thủ Quy Định

Hai quyết định này không chỉ là văn bản pháp lý mà còn là công cụ thúc đẩy văn hóa an toàn môi trường. Chúng yêu cầu doanh nghiệp và địa phương phải chuẩn bị kỹ lưỡng, từ lập kế hoạch đến trang bị thiết bị. Trong thực tế, việc ứng phó tràn dầu hiệu quả đòi hỏi công cụ phù hợp, chẳng hạn như các vật tư thấm hút dầu tiên tiến – những sản phẩm có khả năng thu gom dầu nhanh chóng mà không gây hại thêm cho môi trường.

Để tuân thủ hai Quyết định, doanh nghiệp cần:

1. Lập kế hoạch chi tiết: Bao gồm danh sách thiết bị, kịch bản diễn tập, và quy trình xử lý.

2. Trang bị vật tư thấm hút dầu: Sử dụng sản phẩm an toàn, đáp ứng Điều 24 về chống cháy nổ.

3. Đào tạo nhân sự: Đảm bảo đội ngũ biết cách sử dụng vật tư để ứng phó tràn dầu hiệu quả.

Lấy ví dụ, khi xảy ra sự cố tràn dầu trên biển hoặc tại kho chứa, việc sử dụng tấm thấm dầu hoặc phao thấm dầu có thể giúp thu gom dầu nổi một cách hiệu quả, tuân thủ Điều 24 về an toàn sử dụng hóa chất và vật tư. Các giải pháp từ công nghệ nano, như những sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam với khả năng thấm hút gấp 30-50 lần trọng lượng bản thân, tái sử dụng 3-5 lần và chống tĩnh điện, không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo an toàn cháy nổ – phù hợp với quy định về khu vực hạn chế hoạt động.

Tại Bignanotech, các sản phẩm vật tư thấm hút dầu sử dụng công nghệ nano Nhật Bản:

• Tấm thấm dầu N-FIBER P50: Kích thước 50x50cm, thấm hút 2.1L/tấm, lý tưởng cho sự cố nhỏ.

• Phao thấm dầu N-FIBER: Chống rách, nổi trên nước, phù hợp cho ứng phó trên biển.

• Cuộn thấm dầu R504: Dài 50m, thấm hút 180L/cuộn, dùng cho sự cố lớn.

• Lợi ích: Thấm hút gấp 30-50 lần trọng lượng, tái sử dụng 3-5 lần, tiết kiệm chi phí.

Hiện nay, các vật tư thấm thút dầu của Bignanotech đã được nhiều cảng biển và nhà máy sử dụng để lập kế hoạch ứng phó cấp cơ sở. Những vật tư này, làm từ polypropylene không dệt, nổi trên nước mà không thấm nước, giúp xử lý sự cố nhanh chóng, giảm thiểu ô nhiễm lan rộng – chính là tinh thần của Quyết định 24/2025 về tăng tính chủ động địa phương.

Một minh chứng điển hình là một nhà máy tại Hải Phòng sử dụng cuộn thấm dầu R504 để ứng phó tràn dầu năm 2024, hoàn thành thu gom trong 4 giờ, tiết kiệm 40% chi phí so với giải pháp nhập khẩu.

Cuộn thấm dầu R504 của Bignanotech xử lý sự cố tràn dầu nhanh chóng

Kết Luận: Chuẩn Bị Ngay Hôm Nay Để Bảo Vệ Tương Lai

Quyết định 12/2021 và 24/2025 của Thủ tướng là bước tiến quan trọng trong quản lý rủi ro tràn dầu, giúp Việt Nam hội nhập quốc tế về bảo vệ môi trường. Là doanh nghiệp hay cá nhân, việc nắm bắt và áp dụng các quy định này không chỉ tránh phạt mà còn góp phần xây dựng một hệ sinh thái bền vững.

Nếu bạn đang lập kế hoạch ứng phó, hãy cân nhắc các giải pháp thực tế như vật tư thấm hút dầu từ Bignanotech – chúng không chỉ hiệu quả mà còn dễ dàng tích hợp vào quy trình tuân thủ. Để biết thêm chi tiết, bạn có thể truy cập bignanotech.com hoặc liên hệ để được tư vấn miễn phí. Hãy hành động ngay hôm nay, vì một sự cố tràn dầu có thể xảy ra bất cứ lúc nào!

Các vật tư thấm dầu dùng trong ứng phó sự cố tràn đổ dầu của Bignnaotech

Bạn nghĩ sao về các quyết định này? Chia sẻ kinh nghiệm ứng phó tràn dầu của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!

Tài liệu tham khảo: 

• Quyết định 12/2021/QĐ-TTg

• Quyết định 24/2025/QĐ-TTg

• Bộ Tài nguyên và Môi trường: Hướng dẫn ứng phó tràn dầu